|
|
Informacje dotyczące metod ratowania archiwaliów i dokumentów zalanych podczas powodzi
Na stronach Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych oraz Biblioteki Narodowej, opublikowane zostały informacje dotyczące postępowania z materiałami archiwalnymi uszkodzonymi w trakcie powodzi.
Kolejne kroki postępowania z zalanymi archiwaliami:
- Przeniesienie do suchych zadaszonych, przewiewnych pomieszczeń lub tymczasowo pod wiatę, do garażu itp.)
- O ile to możliwe selekcja najcenniejszych lub najważniejszych archiwaliów, które będą suszone lub zamrażane w pierwszej kolejności.
- Oczyszczenie z powierzchniowych zanieczyszczeń (np. przez przepłukiwanie czystą, zimną wodą)
- Jeżeli to możliwe zawilgocone archiwalia można suszyć w przewiewnych pomieszczeniach rozłożone na posadzce lub na paletach, zawieszone na linkach, poprzekładane chłonnymi papierami (bibuła, ręczniki papierowe, makulatura gazetowa itp.). Przekładki należy regularnie wymieniać na suche.
- Do suszenia dokumentacji można wykorzystać próżniowe komory do suszenia drewna. Temperatura w komorze nie powinna przekraczać 380C.
- Przygotowanie do zamrażania - zapakowanie w ażurowe pojemniki plastikowe lub folię plastikową (paczki objętościowo nie większe niż karton po papierze ksero (A4) – Każda porcja zamrażanych archiwaliów musi być opisana do późniejszej identyfikacji. Bezwzględnie nie wolno przetrzymywać archiwaliów szczelnie zapakowane w worki foliowe do zamrożenia dłużej niż 24 godz.
- Podczas akcji ratunkowej o ile to możliwe nie wolno oddzielać od archiwaliów okładek, teczek, fascykuł i innych opakowań, na których zapisana jest sygnatura i informacje o archiwaliach.
- Zamrożenie obiektów - jak najszybsze (max. 48 godz. od zalania) i w jak najniższej temperaturze (min. —18° C). Zalane archiwalia zamrażać można we wszelkiego rodzaju urządzeniach chłodniczych zapewniających niską temperaturę np. chłodnie przemysłowe, przyczepy samochodów chłodni, zamrażarki.
- Obiekty, których nie można zamrażać: - materiały fotograficzne na błonach kolodionowych, taśmy filmowe, fotografie oprawne (dagerotypy, ambrotypie itp.), płyty kompaktowe, płyty gramofonowe, dyskietki komputerowe.
- Po zamrożeniu archiwaliów niezwłocznie należy rozpocząć planowanie i organizację suszenia, a następnie dezynfekcji.
Uwaga: w przypadku materiałów fotograficznych, mikrofilmowych i audiowizualnych konieczne odrębne postępowanie (należy je niezwłocznie suszyć).
PO WYSUSZENIU WSZYSTKIE ARCHIWALIA, KTÓRE MIAŁY KONTAKT Z WODAMI POWODZIOWYMI JAK NAJSZYBCIEJ POWINNY ZOSTAĆ ZDEZYNFEKOWANE. SKUTECZNOŚĆ DEZYNFEKCJI POWINNY POTWIERDZIĆ BADANIA LABORATORYJNE.
Odpowiednią metoda do dezynfekcji archiwaliów po powodzi jest zastosowanie tlenku etylenu w komorze fumigacyjnej. Dezynfekowane archiwalia mogą zawierać max.12%-14% wody.
WSZYSTKIE PRACE RATOWNICZE NALEŻY PRZEPROWADZAĆ W ODZIEŻY OCHRONNEJ: RĘKAWICE, FARTUCHY, MASKI ZABEZPIECZAJĄCE DROGI ODDECHOWE ORAZ OKULARY OCHRONNE.
Liofilizatorami dysponują następujące instytucje:
Archiwum Państwowe w Katowicach
Biblioteka Śląska
Biblioteka Narodowa
Komorami do dezynfekcji tlenkiem etylenu dysponują:
- Archiwum Państwowe Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku
- Archiwum Akt Nowych
- AP Gdańsk-Gdynia (pojemność 3 m.b. akt formatu A4)
- AP m.st. Warszawy, Odział Grodzisk Mazowiecki (poj. 12 m.b. akt/ A4)
- AP Katowice (poj. 5 m.b. akt/ A4)
- AP Lublin (poj. 5 m.b. akt/ A4)
- AP Olsztyn (poj. 3 m.b. akt/ A4)
- AP Poznań (poj. 2 m.b. akt/ A4)
- AP Przemyśl (poj. 1,5 m.b. akt/ A4)
- AP Szczecin (poj. 1,5 m.b. akt/ A4)
- AP Wrocław (poj. 2,5 m.b. akt/ A4)
Komora jezdna znajduje się obecnie w AP w Bydgoszczy.
Komory dezynfekcyjne w innych instytucjach państwowych:
- Biblioteka Śląska
- Biblioteka Narodowa
- Instytut Pamięci Narodowej
- Centralna Biblioteka Wojskowa
- Muzeum Pałac w Wilanowie
Dodatkowych informacji na temat ewakuacji, suszenia i dezynfekcji archiwaliów udzielają Archiwa Państwowe oraz Centralne Laboratorium Konserwacji Archiwaliów (22 831 54 91 w. 465,455,469)
Odsłon: 3070
|
