"Katalog starodruków Biblioteki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego"

Po 25-ciu latach od zakończenia II wojny normalizacja stosunków między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec stała się faktem. Układ podpisano w Warszawie 7 grudnia 1970 r. Stronę niemiecką reprezentował kanclerz Willy Brandt a polską premier Józef Cyrankiewicz. Układ ten pozwolił Stolicy Apostolskiej na przygotowanie się do podjęcia decyzji o powstaniu nowych diecezji na Ziemiach Odzyskanych. Ostatecznie układ ratyfikowano 3 czerwca 1972 r., a już 28 czerwca 1972 r. papież Paweł VI bullą „Episcoporum Poloniae coetus” erygował nowe diecezje na ziemiach Polski zachodniej i północnej: diecezję opolską z siedzibą w Opolu, diecezję gorzowską z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim, diecezję koszalińsko-kołobrzeską z siedzibą w Koszalinie i diecezję szczecińsko-kamieńską z siedzibą w Szczecinie. Papież zniósł w ten sposób tymczasowość administracji kościelnej, która to do tej pory podlegała diecezji berlińskiej i archidiecezji ołomunieckiej. Pierwszym biskupem diecezji szczecińsko-kamieńskiej został ks. dr Jerzy Stroba, który za główne cele postanowił sobie odbudowę kościoła diecezjalnego (katedra św. Jakuba), organizacja kurii biskupiej i budowę seminarium. Dwa pierwsze cele osiągnięto w miarę szybko. Niestety budowa seminarium nie rozwijała się tak pomyślnie, ze względu na napięte relacje państwo – Kościół. Pierwsze rozmowy na temat budowy seminarium w Szczecinie przeprowadzono w dniach 13 lutego 1972 r. i 5 lutego 1973 r., jednak nie przyniosły one oczekiwanych efektów. Dopiero 28 lutego 1980 r. wojewoda szczeciński wyraził zgodę na budowę Wyższego Seminarium Duchownego. 24 marca 1981 r. ówczesny ordynariusz diecezji ks. bp Kazimierz Majdański erygował Wyższe Seminarium Duchowne pod wezwaniem Najświętszej Rodziny z Nazaret, a 28 marca 1983 r. podpisano akt notarialny o przekazaniu 7-mio hektarowej działki pod budowę seminarium. Tak więc po długim okresie stagnacji i po zatwierdzeniu dokumentacji  technicznej 11 sierpnia 1983 r., rozpoczęto budowę szczecińskiego seminarium. Dnia 23 października 1993 r. Nuncjusz Apostolski w Polsce ks. abp Józef Kowalczyk dokonał aktu poświęcenia kaplicy seminaryjnej i całego seminarium. Nie zrealizowano jednak całego planu zagospodarowania przestrzennego ze względu – jak pisze ks. abp Kazimierz Majdański – na „zmęczenie ekonomiczne”. Jednocześnie ks. abp zaznaczył, że decyzja ta nie oznacza rezygnacji ze wznoszenia pozostałych obiektów, między innymi budynku biblioteki. Jak już wcześniej wspomniano wraz z nowo powstającym seminarium miała powstać również biblioteka wraz z czytelnią celem realizacji zadań dydaktycznonaukowych. Początkowo budynek biblioteki seminaryjnej miał stanowić odrębną budowlę, jednak ze względu na brak środków finansowych, bibliotekę stanowi dziś jedno pomieszczenie w skrzydle północnym budynku seminarium. Tu warto zaznaczyć, iż od momentu kiedy Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne połączyło się z Uniwersytetem Szczecińskim stając się Wydziałem Teologicznym (kwiecień 2004 r.) istnieje nadal szansa na budowę odrębnego budynku biblioteki. W planach jest budowa biblioteki w istniejącej części zbudowań gospodarczych seminarium. Polegałaby ona na wyburzeniu części istniejących zabudowań i postawieniu na tym miejscu nowego, całkiem odrębnego budynku wraz z całym zapleczem, działem opracowań, czytelnią itp. Od samego początku tj. od 15 lutego 1983 r. kierownikiem biblioteki jest pan mgr Wacław Żywicki. Księgozbiór biblioteki liczy około 90 tys. woluminów wydawnictw zwartych i około 100 tys. egzemplarzy czasopism w 600 tytułach polskich i 300 tytułach zagranicznych. W bieżącej prenumeracie czasopism jest około 200 tytułów polskich i 35 tytułów zagranicznych, a wszystkie są sponsorowane. W 80% księgozbiór jest polskojęzyczny, pozostałe 20% stanowią książki głównie w językach: niemieckim, francuskim, angielskim, łacińskim i greckim. Warte podkreślenia jest to, że w 90% księgozbiór biblioteki pochodzi z darów i spadków od osób świeckich np.: księgozbiory od ks. abp Stroby, Majdańskiego, Przykuckiego i Kamińskiego, księgozbiory po ks. Stanisławie Skorodeckim i mec. Kwiatkowskim (ok 10 tys. woluminów), Bolesławie Czwójdzińskim. Od 1990 r. biblioteka należy do Federacji Bibliotek Kościelnuch FIDES, a od lutego 2004 r. jest Biblioteką Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego. W głównej mierze zawartością księgozbioru są dzieła o tematyce teologicznej, filozoficznej i humanistycznej. Natomiast dzieła z dziedziny nauk ścisłych gromadzone są na poziomie podstawowym tj. - encyklopedie, słowniki, leksykony itp. Od 2002 r. trwa proces retrokonwersji katalogu bibliotecznego i stworzenia komputerowej bazy danych, która obecnie jest na ukończeniu. Biblioteka ma charakter otwarty i jest dostępna dla wszystkich chcących skorzystać z jej zasobów. W posiadanym księgozbiorze znajdują się również starodruki, w liczbie niespełna 100 woluminów, które do tej pory nie zostały skatalogowane w jakikolwiek sposób. I właśnie one stanowić będą przedmiot niniejszej pracy. Istnieje jeszcze drugi większy zbiór starodruków w liczbie około 1200 woluminów z Kamienia Pomorskiego opracowany przez nieżyjącego Stanisława Dąbrowskiego i wraz z katalogiem przekazany Archiwum Archidiecezjalnemu w Szczecinie, które to erygowano 23 stycznia 2004 r. Obecnie księgozbiór z Kamienia czeka na gruntowne opracowanie.